NIQ Việt Nam: 98% người mua hàng ở các tiệm tạp hóa đang điều chỉnh thói quen tiêu dùng để ứng phó thời bão giá

Theo chia sẻ của ông Shadab Ansari – Giám đốc Thông tin Người tiêu dùng và Tiếp thị của NIQ Việt Nam, nhiều người tiêu dùng đã và đang lựa chọn các kênh bán lẻ tiện lợi để thực hiện việc mua sắm, đồng thời ưu tiên các cửa hàng có giá cả và ưu đãi tốt nhất. Ngoài ra, họ cũng có xu hướng quyết định mua hàng ngẫu hứng nhiều hơn kể cả khi đã lên kế hoạch rõ ràng trước đó.    

Báo cáo Xu hướng Mua sắm của NIQ nêu bật những thay đổi trong hành vi tiêu dùng tại Việt Nam trong năm 2024. Nội dung báo cáo cũng cung cấp hàng loạt thông tin chuyên sâu, có giá trị thực tiễn giúp các doanh nghiệp sản xuất và nhà bán lẻ trong ngành hàng tiêu dùng nhanh (FMCG) hiểu rõ hành vi xu hướng tiêu dùng hiện nay. 

NIQ nhấn mạnh sự chuyển dịch quan trọng trong hành vi mua sắm qua các kênh, đồng thời đưa ra các yếu tố thúc đẩy đằng sau những thay đổi này. Qua đó, cung cấp thông tin cần thiết giúp doanh nghiệp tiếp cận người mua sắm qua các kênh bánh hàng khác nhau.

Tổng quan về bối cảnh Kinh tế

Nền kinh tế Việt Nam tăng trưởng nhanh chóng trong quý I/2024 so với cùng kỳ năm ngoái nhờ sự đóng góp của các ngành công nghiệp và xây dựng. Trong khi đó, ngành hàng FMCG đang trên đà chững lại về mức tăng sản lượng dù giá cả đã bắt đầu ổn định và có ghi nhận tăng trưởng đến từ các mặt hàng mùa lễ hội.

Báo cáo mới nhất của NIQ tiết lộ một số xu hướng thay đổi trong hành vi mua sắm, thể hiện qua quá trình ra quyết định mua hàng: 

• Người mua sắm thay việc đi đến các siêu thị bằng các kênh mua hàng mới: 

Số lượt ghé thăm siêu thị để mua thực phẩm tươi sống đang giảm dần, khi ngày càng nhiều người mua sắm chuyển sang các cửa hàng nhỏ hơn như cửa hàng tiện lợi và các kênh mua sắm trực tuyến. 

• Lập kế hoạch và mua hàng ngẫu hứng: 

88% đáp viên cho biết khi mua hàng ở các tạp hóa phục vụ cho nhu cầu của gia đình, họ sẽ lên kế hoạch mua sắm trước, nhưng gần như tất cả đều phát sinh những quyết định bất chợt khi đi mua hàng thực tế. Điều này khẳng định tầm quan trọng của hoạt động tiếp thị tại điểm bán hàng (in-store marketing) cũng như các chiến lược khuyến mãi để kích thích các quyết định mua hàng ngẫu hứng. 

Báo cáo Báo cáo Xu hướng Mua sắm của NIQ cũng chỉ ra rằng 93% người mua thường mua thêm các mặt hàng tạp hóa mà họ không định mua từ trước, cho thấy các chương trình khuyến mại hoặc ưu đãi có thể tác động đến quyết định mua hàng theo cảm hứng. 

• Nghiên cứu trước khi mua: 

Khoảng 30% người mua sẽ tìm kiếm thông tin trực tuyến trước khi quyết định mua hàng tạp hóa, mặc dù đây là những hàng hóa đã quen thuộc với họ. Điều này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đảm bảo sự hiện diện trên các nền tảng trực tuyến đối với các nhà sản xuất và nhà bán lẻ. 

Các kênh trên nền tảng số cũng có thể trở thành những điểm chạm cung cấp thông tin cho người mua và được tận dụng để tương tác với họ một cách hiệu quả. 

Xu hướng mua sắm trực tuyến (online shopping) trỗi dậy

Tỷ lệ mua sắm trực tuyến đang ngày càng gia tăng tại Việt Nam, đặc biệt là khi người mua dần chuyển sang các nền tảng thương mại điện tử, siêu ứng dụng và ứng dụng hoặc trang web của các nhà bán lẻ với kênh phân phối hiện đại (modern trade). 

Sự chuyển dịch này thể hiện rõ ràng nhất ở ngành hàng phi thực phẩm và sản phẩm chăm sóc cá nhân, trong khi với mặt hàng thực phẩm và đồ uống thì các kênh phân phối truyền thống (traditional trade) vẫn chiếm ưu thế. Sự tiện lợi và việc không cần đến thanh toán tiếp xúc (contactless) đã khiến mua sắm trực tuyến trở thành lựa chọn ưa thích của nhiều người mua sắm Việt Nam.

Xu hướng và sở thích của người tiêu dùng

Người mua Việt Nam đang ngày càng khó tính và nhạy cảm về giá hơn, nhất là khi có những biến động về giá trên thị trường. Mặc dù hành vi tìm kiếm ưu đãi vẫn đang tăng trưởng nhưng người mua vẫn thể hiện tinh thần sẵn sàng chi trả chi phí cao hơn cho các thương hiệu uy tín và sản phẩm chất lượng cao. 

Người mua Việt Nam vẫn trung thành với các thương hiệu đáng tin cậy nhưng cũng có sự quan tâm và khám phá các nhãn hàng riêng (private labels), đặc biệt với các mặt hàng thiết yếu. Người mua Việt Nam cũng đã dần quen trước việc các thương hiệu và sản phẩm mới ra đời, nhưng không dễ để khiến họ thấy háo hức, muốn được trải nghiệm như trước. Các thương hiệu sẽ cần tìm điểm cân bằng giữa giá cả cạnh tranh và chất lượng sản phẩm cao để đáp ứng kỳ vọng của người tiêu dùng.

Kết luận

Thông tin chuyên sâu mà NIQ cung cấp đã nhấn mạnh bản chất năng động của thị trường bán lẻ Việt Nam cũng như những sở thích mới đang hình thành của người mua sắm. Các nhà sản xuất và bán lẻ cần thấu hiểu được những xu hướng này để có thể điều hướng thị trường và đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng một cách hiệu quả. Khi tận dụng những hiểu biết này, các công ty có thể tối ưu hóa chiến lược, nâng cao mức độ hiện diện trên các nền tảng số và triển khai các hoạt động khuyến mại hiệu quả để thúc đẩy tăng trưởng.

Tìm hiểu thêm về Báo cáo Mua Sắm tại Việt Nam 2024 của NIQ tại đây.