Cốc Cốc: Khám phá xu hướng và hành vi mua xe ô tô của người tiêu dùng Việt
Trong những năm gần đây, ngành công nghiệp ô tô tại Việt Nam đang chứng kiến sự thay đổi mạnh mẽ khi nhu cầu sở hữu xe hơi ngày càng gia tăng. Theo số liệu từ Hiệp hội sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA), doanh số bán xe năm 2023 đã tăng hơn 30% so với năm trước, cho thấy xu hướng tiêu dùng đang chuyển biến rõ rệt.
Từ sự ưa chuộng xe điện do quan ngại về môi trường, đến nhu cầu về công nghệ thông minh và tiện nghi cao cấp, người tiêu dùng Việt Nam đang có những thay đổi đáng kể trong hành vi mua sắm. Vậy điều gì đang thúc đẩy xu hướng này, và các doanh nghiệp cần làm gì để đón đầu làn sóng tiêu dùng mới?
Với mục tiêu mang đến những thông tin mới nhất về thị trường xe ô tô tại Việt Nam, Cốc Cốc đã tiến hành nghiên cứu dữ liệu với 649 đáp viên vào năm 2024 qua khảo sát trực tuyến trên nền tảng. Báo cáo này sẽ cung cấp cái nhìn tổng quan nhất về xu hướng mua xe của người tiêu dùng trong năm 2024, đồng thời phân tích những yếu tố quyết định ảnh hưởng đến hành vi mua sắm của người tiêu dùng.
Xu hướng mua xe của người tiêu dùng trong năm 2024
Đa số người tiêu dùng có xu hướng mua xe ô tô để sử dụng với mục đích dài hạn. Cụ thể, trong khảo sát, có tới 49% người mua xe bày tỏ ý định sử dụng xe trong khoảng thời gian dài (ít nhất là 12 tháng), con số này tiếp tục tăng lên 58% với dữ liệu năm 2024.
Ý định mua xe của người tiêu dùng trong hai năm qua không có sự thay đổi lớn. Phần lớn, là những người chưa từng sở hữu ô tô và muốn mua chiếc xe đầu tiên, với tỷ lệ khoảng 60%. Phần còn lại được phân chia đều giữa hai nhóm: một là những người muốn thay thế hoặc nâng cấp xe ô tô hiện tại, và hai là những người muốn mua thêm xe khác ngoài những xe họ đã có. Theo số liệu năm 2024, tỷ lệ của từng nhóm lần lượt là 20% và 22%.
Loại xe nào đang độc chiếm tâm trí người tiêu dùng?
78% người tiêu dùng bày tỏ quan điểm thích mua xe mới hơn là một chiếc xe cũ đã qua sử dụng. Tỷ lệ này chỉ tăng 1% so với năm 2023, chứng tỏ rằng xu hướng này vẫn được duy trì ổn định trong hai năm trở lại đây.
Theo kết quả khảo sát, hơn 60% đáp viên trả lời rằng họ sẽ chọn mua xe ô tô từ 4-5 chỗ ngồi, trong khi đó, 41% chọn mua phân khúc xe 7 chỗ và chỉ có khoảng 6%, lựa chọn các dòng xe lớn hơn.
Khảo sát cũng cho thấy các dòng xe xăng truyền thống vẫn là lựa chọn phổ biến nhất trên thị trường với tỷ lệ 47%. Bên cạnh đó, xe điện cũng dần được ưa chuộng hơn, tăng từ 19% lên 22% vào năm 2024. Tỷ lệ lựa chọn xe hybrid cũng chiếm tỷ lệ cao hơn, tăng 1% so với số liệu khảo sát của năm 2023. Sự dịch chuyển này cho thấy người tiêu dùng có xu hướng quan tâm đến các yếu tố môi trường nhiều hơn, họ lựa chọn các phương tiện sử dụng nguồn năng lượng sạch thay vì các nguyên liệu truyền thống như trước.
Việc lựa chọn loại xe phù hợp cũng có sự khác biệt theo độ tuổi. Theo đó, xe xăng được ưa chuộng nhất ở mọi lứa tuổi, đặc biệt là những người trong độ tuổi 35-44 với tỷ lệ khảo sát 53%. Xe điện và xe hybrid được ưa chuộng ở nhóm tuổi trẻ hơn, chiếm 27% với nhóm tuổi 18-24 và 24% với nhóm tuổi 25-34. Trong khi đó, xe chạy bằng dầu diesel là lựa chọn ít phổ biến nhất, đặc biệt ở nhóm tuổi trẻ (18-24 tuổi) chỉ chiếm vỏn vẹn 4%.
Bên cạnh đó, khảo sát cũng ghi nhận rằng hơn 1/3 người tiêu dùng bày tỏ sự yêu thích đặc biệt với dòng xe SUV bởi thiết kế đa dạng và khả năng di chuyển linh hoạt của nó. Dòng xe này tiếp tục là lựa chọn hàng đầu trong năm 2024 với tỷ lệ 36%, trong khi xe sedan và các phân khúc xe khác đều giảm.
Cụ thể, MPV (Multi Purpose Vehicle – Dòng xe ô tô đa dụng) và CUV (Crossover Utility Vehicle – Dòng xe thể thao) ghi nhận sự tăng trưởng nhẹ với khoảng 1-2%. Ngược lại, dòng xe bán tải lại ít được ưa chuộng hơn bởi dòng xe này khá lớn và cồng kềnh, gây khó khăn khi di chuyển trong các đô thị đông đúc. Theo đó, chỉ có khoảng 5% người tiêu dùng lựa chọn loại xe này.
- Về vùng miền: SUV là loại xe phổ biến nhất ở tất cả các khu vực, đặc biệt là khu vực miền Bắc với tỷ lệ 38%. Trong khi đó, các dòng xe tải cỡ lớn và CUV được ưa chuộng hơn ở miền Trung, với tỷ lệ lần lượt chiếm 21% và 15%.
- Về giới tính: Nhìn chung, tỷ lệ người tiêu dùng nam mua xe cao hơn nữ. Trong đó, SUV được nam giới ưa chuộng hơn (38%) so với nữ giới (28%). Tương tự, 20% tài xế nam chọn xe sedan so với 13% nữ.
- Về thương hiệu: Toyota, Honda, Ford là những thương hiệu quốc dân được đông đảo người dùng lựa chọn. Đây đều là những hãng xe uy tín, lâu đời, cung cấp một loạt các mẫu xe từ Sedan, SUV đến xe bán tải, đáp ứng nhu cầu của nhiều phân khúc khách hàng. Các thương hiệu xa xỉ như Mercedes-BenZ hay Audi cũng là lựa chọn phổ biến bởi chất lượng cao cấp, công nghệ tiên tiến và thiết kế sang trọng.
Yếu tố ảnh hưởng đến quyết định mua xe của người tiêu dùng
Quyết định mua xe của người tiêu dùng thường bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố khác nhau, từ ngân sách, độ tin cậy thương hiệu, đến các tính năng an toàn và công nghệ tiên tiến. Tất cả đều đóng vai trò quan trọng thúc đẩy người tiêu dùng đưa ra quyết định phù hợp. Ngân sách lý tưởng nhất mà người tiêu dùng dành để mua xe nằm trong khoảng từ 450 đến 600 triệu, chiếm 22%. Các phân khúc xe hạng sang hơn 2 tỷ chỉ chiếm một tỷ lệ nhỏ với khoảng 12%.
Khảo sát cho thấy, nhu cầu sử dụng gia đình trở thành yếu tố tác động đáng kể đến quyết định mua ô tô, tăng từ 52% trong năm 2023 lên 62% trong năm 2024. Các tác nhân khác như nhu cầu cá nhân và điều kiện tài chính cũng có sự ảnh hưởng nhất định, lần lượt chiếm 36% và 29%.
Bên cạnh đó, sự an toàn và các tính năng của xe là hai tiêu chí có ảnh hưởng nhiều nhất với hơn 1/2 số đáp viên lựa chọn. Tiếp theo là mối quan tâm đến thương hiệu và giá cả, chiếm gần 40%.
- 62% nữ giới coi trọng sự an toàn của xe, 50% đối với giá cả và 27% với các chương trình khuyến mãi . Ngược lại, với nam giới, các tiêu chí như tính năng và thương hiệu của xe sẽ được đề cao hơn.
- Nhóm tuổi trẻ (18-24 tuổi) ưu tiên các đặc điểm và tính năng an toàn của xe, chiếm hơn 60% nhiều hơn các nhóm tuổi khác với chỉ khoảng 50%.
- Thương hiệu và giá cả là những yếu tố quan trọng đối với người tiêu dùng thành thị. Ở cả khu vực nông thôn và thành thị, tính năng và sự an toàn của xe đều có tầm quan trọng tương đương nhau, chiếm khoảng hơn 50%. Tuy nhiên, người tiêu dùng thành thị có xu hướng ưu tiên thương hiệu, giá cả, các dịch vụ khuyến mãi hơn so với nông thôn. Ngược lại, độ phổ biến của ô tô lại là yếu tố quan trọng hơn ở khu vực nông thôn.
Khảo sát cũng chỉ ra các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định của người tiêu dùng khi lựa chọn showroom để mua ô tô. Trong đó, chính sách bảo hành tốt có tác động lớn nhất đến quyết định của người mua, tăng từ 55% trong năm 2023 lên 60% trong năm 2024. Các yếu tố được quan tâm khác như chính sách khuyến mãi hay vị trí thuận lợi lần lượt chiếm 42% và 36%. Trong khi đó, chỉ khoảng hơn 20% người dùng chọn showroom theo gợi ý của bạn bè hoặc người quen.
Thói quen truyền thông
Các kênh quảng cáo trực tuyến giữ vai trò quan trọng nhất trong việc giúp khách hàng lựa chọn thương hiệu ô tô, chiếm tỷ lệ 46%,tăng 2% so với năm 2023. Các kênh quảng cáo truyền thống như truyền hình, báo chí... theo sau với tỷ lệ 40%. Ngoài ra còn vô số các điểm chạm khác với người tiêu dùng như triển lãm xe, tổ chức sự kiện, truyền miệng, quảng cáo tại cửa hàng, quảng cáo ngoài trời...
Các kênh truyền thông online được triển khai tới người tiêu dùng bao gồm các nền tảng mạng xã hội, các công cụ tìm kiếm, và trang web. Trong đó, nền tảng mạng xã hội có độ phủ sóng nhiều nhất với 41%, đặc biệt là các nền tảng chia sẻ video với tỷ lệ chiếm 32%. Tiếp theo đó là công cụ tìm kiếm, với tỷ lệ tăng từ 36% lên 40% trong năm 2024 và trở thành kênh trực tuyến thứ 2, đóng vai trò quan trọng trong việc giúp người dùng lựa chọn thương hiệu xe hơi.
Khảo sát đã mang lại cái nhìn tổng quan về xu hướng và hành vi mua xe của người tiêu dùng Việt. Sự thay đổi trong hành vi mua sắm này không chỉ phản ánh sự phát triển kinh tế mà còn cho thấy ý thức ngày càng cao về môi trường và các tiện ích công nghệ đi kèm. Trong bối cảnh này, những thương hiệu nhạy bén, biết nắm bắt nhu cầu và tạo ra các sản phẩm phù hợp sẽ nắm giữ lợi thế cạnh tranh. Với sự gia tăng của xe điện và các tính năng công nghệ hiện đại, thị trường ô tô Việt Nam đang mở ra một kỷ nguyên mới đầy tiềm năng. Đây chính là thời điểm vàng để các thương hiệu không chỉ đáp ứng mà còn định hình hành vi tiêu dùng trong tương lai.